1905 Bücherzettel from Prell & Eberle to Interlaken

Damga tarihi : 1905 İsviçre

1905 Bücherzettel from Prell & Eberle to Interlaken

1905 tarihli bu “Bücherzettel” (kitap fişi), Luzern merkezli Prell & Eberle, Buch- und Kunsthandlung firmasının ticari yazışmalarından dikkat çekici bir örnektir.15 Temmuz 1905’te gönderilen kart, aynı gün Interlaken’e ulaşmış ve dönemin fotoğraf stüdyolarından biri olan Photographie Tabbler adına hazırlanmıştır. Stüdyonun faaliyet yılları kesin olarak bilinmemekle birlikte, Interlaken’in konumu ve dönemin görsel kültürü göz önünde bulundurulduğunda, Bern Alpleri manzaraları üzerine çalışmış olma ihtimali oldukça yüksektir.

“Bücherzettel” başlıklı bu matbu form, firmanın yalnızca kitap satışıyla sınırlı kalmadığını; sanat baskıları, fotoğraf albümleri ve kartpostal gibi geniş bir ürün yelpazesiyle de ilgilendiğini göstermektedir. Bu yönüyle belge, hem dönemin ticari iletişim pratiklerine hem de kitap ve sanat ürünleri piyasasının fotoğrafçılıkla olan ilişkisine dair önemli ipuçları sunmaktadır.

Date of use : 1905 Switzerland

1905 Bücherzettel from Prell & Eberle to Interlaken

This “Bücherzettel” (book slip) from 1905 is an example of the commercial correspondence of Prell & Eberle, Buch- und Kunsthandlung, a company based in Lucerne.The card was sent on 15 July 1905 and reached Interlaken on the same day. It was addressed to Photographie Tabbler, one of the photography studios active in the region at the time. Although the exact years of the studio’s operation are unknown, its location suggests that it likely worked on views of the Bernese Alps.

The printed form titled “Bücherzettel” indicates that the company was engaged not only in books but also in art prints, photo albums, and postcards. As such, the document offers valuable insight into both the commercial communication practices of the period and the intersection between the book and art trade and early photographic production.

Postcard to Vereinigte Photographische Industrien

Damga tarihi : 1917 Osmanlı İmparatorluğu

Vereinigte Photographische Industrien

Bu kart, Osmanlı İmparatorluğu’ndan I. Dünya Savaşı döneminde, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nda bulunan Vereinigte Photographische Industrien G.m.b.H. (Th. Langer – C. F. Hrdlička – R. A. Goldmann) şirketine gönderilmiş sansürlü bir ticari posta kartıdır. Kart, İstanbul’da yaşayan muhtemelen Avusturya veya Alman kökenli bir tüccarın Viyana’daki fotoğraf sanayisiyle kurduğu ticari iletişimi göstermesi açısından önemlidir.

20.yüzyılın başlarında Viyana, Orta Avrupa’nın en dinamik fotoğrafik üretim ve ticaret merkezlerinden biriydi. Şehirde çok sayıda küçük ve orta ölçekli fotoğraf fabrikası, ticaret evi ve lens/makine üreticisi faaliyet gösteriyor; firmalar zaman zaman rekabet ederken, büyümek için birleşme yoluna da gidiyorlardı. Vereinigte Photographische Industrien G.m.b.H., bu bağlamda Langer, F. Hrdlička ve daha sonra R. A. Goldmann’ın güçlerini bir araya getirdiği önemli bir oluşumdu. Ortaya çıkan yapı hem plaka ve fotoğraf kâğıdı üretimi yapmış hem de çeşitli fotoğraf makineleri ve ekipmanlarının satışını gerçekleştirmiştir.

Kuruluş ve Birleşme Süreci

Ferdinand Hrdlička:

1890’lar–1900’ler boyunca Viyana’da fotoğrafik malzeme (celluloid, fotoğraf kâğıdı, kuru plak) üretimi yapan önde gelen isimlerden biridir. Kendi fabrikasında özellikle fotoğraf kağıdı ve cam plak üretiminde uzmanlaşmıştır.

Langer & Comp.:

Viyana’da fotoğraf malzemeleri tedarik eden ve kuru plak üreten başka bir önemli firmadır. 1913 civarında Langer & Comp. ile Hrdlička’nın işletmeleri birleşerek “Vereinigte photographische Industrien Langer & Comp. – F. Hrdlička” adını almıştır.

R. A. Goldmann ve Herlango’nun Doğuşu:

1915–1917 yılları arasında, Viyana’da kamera üretimi yapan Rudolf Anton Goldmann’ın şirketi de bu yapıya katılmıştır. Üç ortağın soyadlarının birleşimiyle Herlango adı ortaya çıkmış ve şirket, 20. yüzyıl boyunca Avusturya’nın en bilinen fotoğraf kuruluşlarından biri hâline gelmiştir.

Kartın Arka Yüzünün Tercümesi ;

Sayın Vereinigte Photographische Industrien firmasına
(Th. Langer & Cie, F. Hrdlička, R. A. Goldmann)

Ticari adresinizi Neues Wiener Journal gazetesinden öğrenmiş bulunuyorum.
Sizden, fotoğraf malzemeleri ve plakalar (cam negatifler) ile ilgili en son fiyat listelerinizi ücretsiz olarak göndermenizi rica ederim.

Saygılarımla,
Ulrich M. Rosenzweig
Konstantinopel – Pera
Büyük Hendek No. 93, Daire 3

Not: Kartta geçen “Preislisten über photographische Artikeln + Platten” ifadesi, fotoğraf malzemeleri ve cam plakalar için fiyat listesi anlamına gelmektedir.

Date of use : 1917 Ottoman Empire

Vereinigte Photographische Industrien

This postcard is a censored commercial correspondence sent from the Ottoman Empire to the Vereinigte Photographische Industrien G.m.b.H. (Th. Langer – C. F. Hrdlička – R. A. Goldmann) located in the Austro-Hungarian Empire during World War I. It reflects the professional contact between a merchant—likely of Austrian or German origin—living in Istanbul and the photographic industry in Vienna.

In the early 20th century, Vienna was one of Central Europe’s most active centers for photographic production and trade. Numerous small and medium-sized factories, trading houses, and camera or lens manufacturers operated in the city. While they often competed with one another, mergers also occurred as companies sought to expand. Vereinigte Photographische Industrien G.m.b.H. emerged as a significant example of such consolidation, bringing together the operations of Langer, F. Hrdlička, and later R. A. Goldmann. The resulting company produced photographic papers and plates and also distributed various photographic devices and accessories.

Formation and Mergers;

Ferdinand Hrdlička:
An important figure in Vienna’s photographic materials industry during the 1890s and early 1900s. He specialized in the production of photographic paper, celluloid materials, and dry plates, operating his own factory.

Langer & Comp.:
Another Vienna-based supplier and manufacturer of photographic goods, especially dry plates. Around 1913, Langer & Comp. merged with Hrdlička’s enterprise to form “Vereinigte photographische Industrien Langer & Comp. – F. Hrdlička.”

R. A. Goldmann and the Creation of Herlango:
Between 1915 and 1917, Rudolf Anton Goldmann—known for manufacturing photographic cameras—joined the group. From the combination of the three partners’ names (Hrdlička + Langer + Goldmann), the brand Herlango was created. Herlango went on to become one of Vienna’s best-known photographic companies throughout the 20th century.

Translation of the Reverse Side of the Card ;

To the firm Vereinigte Photographische Industrien
(Th. Langer & Cie, F. Hrdlička, R. A. Goldmann)

I have learned your business address from the Neues Wiener Journal newspaper.
I kindly request that you send me your latest price lists for photographic materials and plates (glass negatives), free of charge.

Respectfully,
Ulrich M. Rosenzweig
Constantinople – Pera
Büyük Hendek No. 93, Apartment 3

Note: The phrase “Preislisten über photographische Artikeln + Platten” refers to price lists for photographic materials and glass plates. 

Paul Wilpert PMW: Munich Photo Supplier in the 1920s

Damga tarihi : 1922 Almanya

Paul Wilpert PMW: Munich Photo Supplier

Bu şirketin tarihçesi hakkında çok fazla bilgi bulunmamakla birlikte, kartpostal üzerindeki bilgiler firma faaliyetlerinin 1920’li yılların başında Münih’te sürdüğünü göstermektedir. Kart tasarımında yer alan “PMW” harfleri, şirket logosunun bir parçasıdır. Bu monogram büyük ihtimalle Paul (Wilpert) – München / Wilhelm (veya Wilpert) isim ve yer kısaltmalarının birleşimidir. Dolayısıyla “PMW”, Paul Wilpert’in adını ve Münih merkezli konumunu simgeleyen bir işaret olarak değerlendirilir.

Karttasarımı üzerinde “Photogroßhandlung” ibaresinin görünmesi, firmanın o dönemde profesyonel fotoğrafçılara yönelik fotoğraf malzemeleri toptancısı olarak faaliyet gösterdiğini doğrulamaktadır. Kartpostalın alıcısı Kempten’deki V. Knollmüller Fotoğraf Atölyesidir. Bu atölyenin kurucusu Victor (Viktor) Knollmüller (1889–1971), piktorialist tarzıyla tanınan bir sanat fotoğrafçısıdır. Kızı Viktoria da fotoğraf eğitimi almış ve babasıyla birlikte çalışmıştır.

Kartın arka yüzünün çevirisi şöyledir:

Sayın V. Knollmüller,

Kempten

Fabrikadan Velotyp kâğıdı No. 10’un nihayet yeniden büyük miktarlarda sevkiyatı bana ulaştığına göre, saygıdeğer siparişinizden kalan 2 cildi derhal gönderebilecek durumdayım.

Ancak ortaya çıkmıştır ki, karton kalınlığındaki bu kâğıttan yapılmış 2 cilt ambalajsız hâliyle şimdiden 5 kg’dan fazla gelmekte ve bu nedenle çift posta ücretine tabi olmaktadır.

Çifte posta ücretinden tam olarak yararlanabilmek için pakete bir adet daha V.10 veya V.29 numaralı cilt ya da iki adet V.1 numaralı cilt eklenebilir. Başka ne gönderilebileceği konusunda lütfen bilgi veriniz.

Ayrıca tüm ürünlerde 1 Nisan itibarıyla kesin bir fiyat artışı beklenmektedir.

Selamlarımla,
Paul Wilpert

Date of use : 1922 Germany

PMW and Paul Wilpert: Munich Photographic Wholesale Trade and the Knollmüller Studio Correspondence

Although not much is known about the full history of this company, the information on the postcard indicates that it was active in Munich in the early 1920s. The letters “PMW,” prominently displayed in the card’s design, form part of the company’s logo. This monogram likely represents the initials Paul (Wilpert) – München / Wilhelm (or Wilpert). Therefore, “PMW” appears to symbolize the name of Paul Wilpert and the Munich location of the firm.

The term “Photogroßhandlung” printed on the card confirms that the company operated as a wholesale supplier of photographic materials for professional photographers. The addressee of the postcard is the V. Knollmüller photographic studio in Kempten. Its founder, Victor (Viktor) Knollmüller (1889–1971), was a fine-art photographer known for his pictorialist style. His daughter Viktoria also studied photography and worked alongside him.

Translation of the message on the reverse:

Dear Mr. V. Knollmüller,
Kempten

As the factory has finally shipped large quantities of Velotyp paper No. 10 again, I am now able to send the remaining two volumes of your esteemed order immediately.

However, it turns out that these two volumes, made from cardboard-thick paper, already weigh more than 5 kg without packaging and are therefore subject to double postal charges.

To take full advantage of the double-rate postage, one additional volume of V.10 or V.29, or two volumes of V.1, may be added to the package. Please inform me what else may be sent.

Furthermore, a definite price increase for all products is expected as of April 1st.

Kind regards,
Paul Wilpert