Sigmund Weinberg's Postcard to Carl Zeiss

Damga tarihi : 1892 Osmanlı İmparatorluğu

Osmanlı İmparatorluğu döneminde, İstanbul'da (Constantinople) bulunan İngiliz postanesinden, yine bir İngiliz posta kartı kullanılarak Almanya’daki ünlü optik firması Carl Zeiss’e gönderilmiş kart . Kartın göndericisi, Romanya doğumlu Sigmund Weinberg’dir (1868–1954). Weinberg, 1889 yılında İstanbul’a gelerek fotoğraf ve sinema malzemeleri ticareti yaptığı bir mağaza açmıştır. Aynı zamanda Osmanlı padişahları II. Abdülhamit ve V. Mehmet Reşat’ın da resmi fotoğrafçısı olarak görev yapmıştır. 

Weinberg, Avrupa’da fotoğraf makineleri ve aksesuarları üreten pek çok firmanın Osmanlı topraklarındaki temsilciliğini üstlenmiştir. 1897 yılında İstanbul’da ilk film gösterimini gerçekleştirmiş, 1925 yılında ise şehrin ilk sinema salonunu açmıştır. Hem sanat hem de teknoloji alanındaki bu çabalarıyla, Osmanlı topraklarında modern görsel kültürün gelişmesinde öncü bir rol oynamıştır.

İşte bu bağlamda Carl Zeiss’e gönderdiği posta kartı da, onun hem ticari hem de teknik ilişkilerini yansıtan değerli bir belgedir. Carl Zeiss firması, 1846 yılında Almanya'nın Jena kentinde Carl Zeiss tarafından kurulmuş olup, optik ve hassas mekanik alanlarında dünyanın önde gelen firmalarından biridir. Fotoğrafçılık, mikroskopi, astronomi ve gözlük camı üretimi gibi pek çok alanda çığır açan ürünlere imza atmıştır. 19. yüzyılın sonlarından itibaren fotoğraf makineleri ve objektifleriyle ün kazanan firma, özellikle yüksek kaliteli lens sistemleriyle dünya çapında tanınmıştır. Carl Zeiss’in ürünleri, Sigmund Weinberg gibi dönemin ileri görüşlü temsilcileri aracılığıyla Osmanlı topraklarında da yaygınlık kazanmıştır. 

Date of use : 1892 Ottoman Empire

During the Ottoman Empire period, a postcard was sent from the British post office located in Istanbul (Constantinople) to the renowned optical company Carl Zeiss in Germany, using a British postcard. The sender of the card was Sigmund Weinberg (1868–1954), who was born in Romania. In 1889, Weinberg came to Istanbul and opened a shop where he sold photographic and cinematographic equipment. He also served as the official photographer of Ottoman sultans Abdulhamid II and Mehmed V Reşad.

Weinberg represented many European companies that manufactured cameras and photographic accessories within the borders of the Ottoman Empire. In 1897, he organized the first film screening in Istanbul, and in 1925, he opened the city's first cinema. With his efforts in both art and technology, Weinberg played a pioneering role in the development of modern visual culture in the Ottoman territories.

In this context, the postcard he sent to Carl Zeiss stands as a valuable document that reflects his commercial and technical connections.Carl Zeiss was founded in 1846 in the city of Jena, Germany, by Carl Zeiss, and has become one of the world’s leading companies in the field of optics and precision mechanics. The firm has introduced groundbreaking products in various areas such as photography, microscopy, astronomy, and eyeglass lens manufacturing. From the late 19th century onward, it gained fame for its cameras and lenses, especially known for their high-quality optical systems. The products of Carl Zeiss became widespread in the Ottoman Empire as well, thanks to forward-thinking representatives of the time, such as Sigmund Weinberg.

Typon: The Golden Age of Swiss Photography

Damga tarihi : 1945 Türkiye

Typon-Aktiengesellschaft für Photographische Industrie, 1937 yılında İsviçre'nin Burgdorf kentinde kurulmuş bir fotoğraf endüstrisi şirketidir. Özellikle II. Dünya Savaşı döneminde ve sonrasında Almanya'dan ithalatın zorlaştığı yıllarda, İsviçre'de fotoğrafçılık ve grafik sanatlar alanında önemli bir rol oynamıştır.Şirketin faaliyet alanları şunlardır:

Işık duyarlı, gümüş bazlı filmler ve kağıtlar: Bu ürünler, grafik sanatlar ve tıbbi röntgen fotoğrafçılığı gibi uzmanlık gerektiren alanlarda kullanılmıştır.

Fotoğraf kimyasalları: Işık duyarlı malzemelerin işlenmesinde ve fotomekanik süreçlerde kullanılan çeşitli kimyasal ürünlerin üretimi gerçekleştirilmiştir.

Hızlı erişimli filmler ve sistemler: "Typorecording", "Typoclair" ve "Typophot" gibi ticari markalar altında üretilen bu sistemler, PETP (Polietilen Tereftalat) bazlı filmler üzerine geliştirilmiştir.

Typon, zaman içerisinde "TYPON" ve "TYPOTEC" gibi markalarını tescil ettirmiş ve sektörde tanınan bir konuma ulaşmıştır.Şirket, uzun yıllar süren faaliyetlerinin ardından 15 Kasım 2005 tarihinde resmî olarak kapatılmıştır.

Date of use: 1945 Türkiye

Typon-Aktiengesellschaft für Photographische Industrie was founded in 1937 in the town of Burgdorf, Switzerland. Especially during and after World War II, when imports from Germany became increasingly difficult, the company played a significant role in the fields of photography and graphic arts within Switzerland.The company's main areas of activity included:

Light-sensitive, silver-based films and papers: These materials were used in specialized fields such as graphic arts and medical X-ray photography.

Photographic chemicals: Typon manufactured a variety of chemical products used in the processing of light-sensitive materials and photomechanical procedures.

Rapid-access film systems: Products marketed under brand names such as "Typorecording," "Typoclair," and "Typophot" were developed using PETP (Polyethylene Terephthalate) based films.

Typon registered well-known trademarks including “TYPON” and “TYPOTEC,” and over time, established a respected reputation in the industry.After decades of operation, the company was officially closed on November 15, 2005.

ARGENTA: German Photo Paper Icon

Damga tarihi : 1930 Almanya 

ARGENTA – Fabrik photographischer Papiere ifadesi, ticari kartpostalın ön yüzünde yer almakta ve firmanın fotoğraf kağıdı üretimiyle uğraştığını açıkça göstermektedir. Adından da anlaşılacağı üzere, ARGENTA özel yüzeye sahip, foto-kimyasal işlemlere uygun fotoğraf kağıtları üretmekteydi; bu kağıtlar siyah-beyaz ve renkli fotoğraf baskılarında kullanılmaktaydı. Kart üzerindeki özel damga ise “DER RUNDFUNK BRINGT UNTERHALTUNG, MEHRT DAS WISSEN!” (Yayıncılık eğlence getirir, bilgiyi artırır!) ifadesini taşımaktadır. 

Buradaki yayıncılık kavramı, dönemin önemli kitle iletişim araçlarından biri olan radyo yayınlarını işaret eder. 1930’larda Almanya’da radyo, kitlesel propaganda ve eğitim amacıyla yoğun şekilde kullanılmaktaydı ve bu slogan, o dönemin ruhunu yansıtan tipik bir propaganda mesajıdır. ARGENTA firmasının tarihine baktığımızda, 1918 yılında Almanya’nın Münih-Pasing bölgesinde Ludwig Müller tarafından “ARGENTA – Fabrik photographischer Papiere” adıyla kurulduğunu görürüz. Ludwig Müller, müzik eğitimi almış bir sanatçı olup “Waldmüller” takma adıyla besteci ve zither çalgıcısı olarak tanınmasına rağmen, ticaret alanında kariyer yapmayı seçmiş ve fotoğrafçılık sektörüne yönelmiştir. Firma kısa sürede fotoğraf kağıdı üretiminde uzmanlaşmış ve Almanya’da önemli bir tedarikçi haline gelmiştir. 1938 yılında Pasing, Münih’e bağlanmış ve ARGENTA’nın merkezi böylece Münih sınırları içine dahil olmuştur. 

ARGENTA, özellikle siyah-beyaz fotoğrafçılık için yüksek kaliteli fotoğraf kağıtlarıyla tanınmıştır. Ürün yelpazesinde baryta kaplamalı ağır kağıtlar yer almakta; bu kağıtlar, brom yağlı baskı (bromoil printing) gibi özel fotoğraf tekniklerine uygundu. Ayrıca, bakır, gümüş ve altın tonlarında metalik kağıtlar da sanatsal baskılar için tercih edilmiştir. 1962 yılında piyasaya sürülen fotoleinen (fotoğraf tuvali) ise sahne dekorasyonları, reklam baskıları ve grafik reprodüksiyonlarda kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Ne yazık ki, II. Dünya Savaşı sırasında ARGENTA’nın Münih’teki fabrikası hava saldırılarında tamamen yıkılmıştır. Buna rağmen firma faaliyetlerine ara vermemiş, savaş sonrasında yeniden yapılanarak üretimini sürdürmüştür. Ancak, 1991 yılında üretimini durduran ARGENTA, 1992’de resmi olarak tasfiye edilmiştir. Yaklaşık 74 yıl süren bu faaliyet süresi boyunca ARGENTA, fotoğrafçılık endüstrisinde önemli bir yer edinmiş ve sektörde kalıcı bir iz bırakmıştır. Kartın arka yüzünde ise şu metin yer almaktadır. 

Münih 42, 30 Ağustos 1930

Buradan, 1 Nisan tarihli RM 6.97 tutarındaki alacağımı hatırlatma iznini kendimde görüyorum ve yukarıda belirtilenmiktarın, ayrıca RM 0.30 masrafla birlikte en geç 9 Eylül bu yıl (d.J.)tarihine kadar havale edilmesini bekliyorum ki hesabınızı kapatabileyim.

Bu arada saygılarımı sunar, kendimi takdim ederim.

Argenta  

Fotoğraf Kâğıdı Fabrikası

 Ludwig Kühl

Date of use : 1930 Germany

The phrase ARGENTA – Fabrik photographischer Papiere appears on the front side of this commercial postcard, clearly indicating that the company was engaged in the production of photographic paper. As the name suggests, ARGENTA specialized in manufacturing photographic papers with specially coated surfaces suitable for photochemical processes; these papers were used for both black-and-white and color photographic prints. The postcard also features a special cancellation stamp bearing the phrase “DER RUNDFUNK BRINGT UNTERHALTUNG, MEHRT DAS WISSEN!” (Broadcasting brings entertainment, increases knowledge!). 

Here, the term "broadcasting" refers specifically to radio transmissions, which were among the most important mass communication tools of the era. In 1930s Germany, radio was extensively utilized for mass propaganda and educational purposes, and this slogan reflects a typical propaganda message embodying the spirit of the time.

Looking into the history of ARGENTA, the company was founded in 1918 in the Munich-Pasing district of Germany by Ludwig Müller under the name “ARGENTA – Fabrik photographischer Papiere.” Ludwig Müller, though trained as a musician and known as a composer and zither player under the pseudonym “Waldmüller,” chose to pursue a career in commerce and turned his focus to the photographic industry. The company quickly specialized in photographic paper production and became an important supplier within Germany. In 1938, the Pasing district was incorporated into Munich, thus bringing ARGENTA’s headquarters within the city limits.

ARGENTA was particularly renowned for producing high-quality photographic papers for black-and-white photography. Its product range included baryta-coated heavyweight papers, which were suitable for specialized photographic techniques such as bromoil printing. Additionally, metallic papers in copper, silver, and gold tones were favored for artistic prints. Introduced in 1962, Photoleinen (photographic canvas) was designed for use in stage decorations, advertising prints, and graphic reproductions.

Unfortunately, during World War II, ARGENTA’s factory in Munich was completely destroyed in air raids. Nevertheless, the company did not cease operations and was rebuilt after the war, continuing its production. However, ARGENTA ceased production in 1991 and was officially liquidated in 1992. Over its approximately 74 years of operation, ARGENTA established itself as a significant presence in the photographic industry, leaving a lasting legacy within the sector. 

The following text appears on the back of the card:

Munich 42, August 30, 1930

I take the liberty of reminding you of the outstanding amount of RM 6.97, dated April 1, and kindly expect that the mentioned amount, along with RM 0.30 in additional charges, be transferred no later than September 9 of this year, so that I may close your account.

In the meantime, I present my respects and remain sincerely yours,

Argenta

Photographic Paper Factory

Ludwig Kühl

Photo-Gaudernack: Letter from Dresden to a Baron

Damga tarihi : 1948 Almanya 

1948 yılına ait bu zarf, Almanya'nın Dresden kentindeki "Photo-Gaudernack" adlı bir fotoğraf stüdyosu tarafından gönderilmiştir. Firmanın adresi Dresden-A.16 bölgesinde, Walderseeplatz 12 numarada yer almakta olup, zarfta ayrıca Stresemannplatz 12 adresi de üstü çizilmiş şekilde belirtilmiştir. Bu durum, firmanın o dönemde bir adres değişikliği yaşamış olabileceğine işaret eder. "Photo-Gaudernack" ismi, firmanın fotoğrafçılık alanında hizmet verdiğini göstermekte; muhtemelen portre çekimleri, baskı işleri ya da benzeri stüdyo hizmetleri sunuyorlardı. Zarfın alıcısı ise soylu bir unvan olan “Freiherr” (Baron) ile hitap edilen Leo von Ungern-Sternberg adlı kişidir.

Date of use : 1948 Germany

This cover from the year 1948 was sent by a photography studio named "Photo-Gaudernack" located in Dresden, Germany. The company's address is listed as Walderseeplatz 12, in the Dresden-A.16 district, while another address—Stresemannplatz 12—is also visible but crossed out. This suggests that the company may have undergone a change of address during that period. The name "Photo-Gaudernack" indicates that the firm operated in the field of photography, likely offering services such as portrait photography, printing, or other studio-related work. The recipient of the envelope is a man addressed with the noble title “Freiherr” (Baron), named Leo von Ungern-Sternberg.

Alliance: British Roll Film Cameras

Damga tarihi : 1903 İngiltere 

Bu dört yüzlü yanıt kartı, Alliance Roll Film Camera Co. Ltd. tarafından potansiyel distribütörlere gönderilmek üzere hazırlanmış, 20. yüzyılın başlarına tarihlenen ticari bir belgedir. Firma, daha önce gönderdiği fiyat listesi ve tanıtım mektubuna yanıt alamadığı durumlarda bu kartı hatırlatma amacıyla yeniden postalamıştır. Alıcının doldurup geri göndermesi için düzenlenen bu form, herhangi bir münhasırlık şartı taşımadan, diğer markaların da satışına olanak tanıyacak şekilde kurgulanmıştır. Roll film ve buna uygun fotoğraf makinelerinin yaygınlaştığı dönemde kullanılan bu tür kartlar, hem ticari ağların nasıl kurulduğunu göstermesi hem de fotoğraf endüstrisinin dağıtım yapısını belgelemeleri açısından önemlidir.

İngiltere merkezli The Alliance Roll Film Camera Co. Ltd. Adlı Şirket, Londra'da 104 High Holborn adresinde faaliyet göstermekteydi ve yaklaşık olarak 1898–1904 yılları arasında etkin olmuştu. Alliance, dönemin önde gelen kamera üreticilerinden George Houghton & Son ve Holmes Brothers (Sanderson kamerasının üreticisi) gibi firmaların girişimiyle kurulmuştur. Bu çatı altında, Spratt Brothers ve isimleri tam olarak bilinmeyen birkaç küçük üretici de yer almıştır. Bu ortaklık sayesinde Alliance, İngiltere’de yerli üretim roll film kameralar geliştirmeye yönelik önemli bir adım atmıştır.

Alliance, özellikle 120 roll film ve benzeri formatları kullanan basit kutu kameralar ile katlanabilir kameralar üretmiştir. Şirketin en bilinen modellerinden biri, 120 roll film ile çalışan “The Scout” adlı ahşap kutu kameradır. Alliance kameraları, genellikle sabit odaklı lens sistemleri, ileri görüş tipi vizörler ve Bausch & Lomb üretimi pnömatik perde (B&L pneumatic shutter) ile donatılmıştır.

Kuruluş sürecinde George Houghton & Son’un büyük etkisi olmuştur. Bu firma, çok sayıda küçük üreticiyle iş ortaklıkları geliştirerek İngiltere'deki kamera üretimini desteklemiştir. Alliance’ın ortakları arasında Manchester merkezli Holmes Brothers, Spratt Brothers, ve daha sonra Houghtons bünyesine katılacak olan Joseph Levi & Co. ile Ilex Camera Works gibi isimler bulunmaktaydı.

1904 yılında, bu küçük üreticilerin birleşmesiyle Houghtons Ltd. adında yeni bir şirket kurulmuş ve Alliance Roll Film Camera Co. Ltd. bu birleşmeyle resmen sona ermiştir. Bu tarihten sonra, Alliance tarafından geliştirilen kameraların çoğu Houghtons veya onun popüler markası “Ensign” etiketiyle üretilmeye devam etmiştir. “Alliance” ismi ticari hayattan çekilmiş, ancak ürünlerinin çizgisi “Ensign” markası altında yaşamaya devam etmiştir. Ensign, Birinci Dünya Savaşı sonrasına kadar Houghtons’un ana rulo film kamerası markası olarak kalmıştır.

Alliance Roll Film Camera Co. Ltd., İngiltere’de rulo film kullanan kameralar üreten ilk yerli firmalardan biri olarak kabul edilir. Her ne kadar Kodak ve benzeri büyük yabancı markaların gölgesinde kalmış olsa da, Alliance uygun fiyatlı kameralar sunarak yerel pazarda amatör fotoğrafçılığın yaygınlaşmasına önemli katkılar sağlamıştır. Şirketin varlığı, özellikle 1890’ların sonu ve 1900’lerin başındaki roll film teknolojisine adaptasyon sürecinde İngiliz fotoğrafçılık sektörü açısından dikkate değerdir.

Bu tarihsel bağlam içinde, Alliance Roll Film Camera Co. Ltd. tarafından hazırlanan ve potansiyel bayilere gönderilen dört yüzlü ticari kart, şirketin dağıtım stratejisini ve döneminin ticari iletişim tarzını gözler önüne sermektedir. 

Date of use : 1903 Great Britain / England 

This four-sided reply card is a commercial document dated to the early 20th century, prepared by the Alliance Roll Film Camera Co. Ltd. to be sent to potential distributors. The company used this card as a follow-up when it received no response to a previously sent price list and promotional letter. The form was designed to be filled out and returned by the recipient and was structured without any exclusivity clause, allowing the sale of other brands as well. Used during a time when roll film and compatible cameras were becoming widespread, such cards are important not only for showing how commercial networks were established but also for documenting the distribution structure of the photographic industry.

The Alliance Roll Film Camera Co. Ltd., based in London at 104 High Holborn, was one of the first domestic companies in the United Kingdom to manufacture roll film cameras. Although it remained in the shadow of larger international brands like Kodak, Alliance made a significant contribution to the spread of amateur photography in the local market by offering affordable cameras. The company was active roughly between 1898 and 1904.

Alliance was established through a collaboration between some of the leading camera manufacturers of the time, including George Houghton & Son and Holmes Brothers (the makers of the Sanderson camera). Under this umbrella, Spratt Brothers and several smaller producers—some of them now unidentified—also contributed. This cooperation marked a significant step toward the development of locally produced roll film cameras in Britain.

The company mainly produced simple box cameras and folding cameras that used 120 roll film and similar formats. One of its most well-known models was “The Scout,” a wooden box camera designed to use 120 roll film. Alliance cameras typically featured fixed-focus lenses, reflecting-type viewfinders, and pneumatic shutters manufactured by Bausch & Lomb.

George Houghton & Son played a major role in the formation of the company, having long collaborated with small manufacturers to boost domestic camera production. Among Alliance’s partners were Holmes Brothers of Manchester, Spratt Brothers, and later, Joseph Levi & Co. and Ilex Camera Works, both of which were eventually absorbed by Houghtons.

In 1904, a merger of these smaller manufacturers led to the formation of a new company, Houghtons Ltd., which marked the official end of the Alliance Roll Film Camera Co. Ltd. After this, many of the cameras originally developed by Alliance continued to be produced under the Houghtons brand or its more popular label, “Ensign.” While the “Alliance” name disappeared from the market, its product line lived on under the Ensign label, which remained Houghtons’ main roll film camera brand until after World War I.

Alliance Roll Film Camera Co. Ltd. is regarded as one of the first British companies to produce cameras using roll film. Although overshadowed by major international players such as Kodak, Alliance played a crucial role in making photography accessible to amateurs by offering budget-friendly equipment. The company’s presence was particularly significant during the adaptation period to roll film technology in the late 1890s and early 1900s in the British photography industry.

Within this historical context, the four-sided commercial card prepared and sent by the Alliance Roll Film Camera Co. Ltd. to potential agents vividly illustrates the company’s distribution strategy and the commercial communication style of its time.